تریدینگ پلن (Trading Plan) یا پلن معاملاتی یک برنامه‌ریزی جامع برای معامله‌گران است که به آنها کمک می‌کند تا با نظم و اطمینان در بازار فعالیت کنند. تریدینگ پلن یا پلن معاملاتی شبیه یک نقشه راه برای تریدینگ است و هیچ معامله ای نباید بدون آن انجام شود.
یک تریدینگ پلن اساسی شامل قوانین ورود و خروج، قوانین مدیریت ریسک و ارزیابی موقعیت است. ممکن است تریدر قوانین بیشتری را به انتخاب خود اضافه کند تا کنترل بهتری بر زمان و نحوه معامله داشته باشد. تریدینگ پلن و طرح های معاملاتی را می توان به روش های متفاوتی ایجاد کرد. سرمایه گذاران معمولاً برنامه معاملاتی خود را بر اساس اهداف خود، شخصی سازی می کنند.
اگر شما یک تریدری هستید که هنوز تریدینگ پلن و پلن معاملاتی مشخصی برای خود ندارید و نمیدانید که باید از کجا شروع کنید، این مقاله برای شماست. در ادامه با نحوه نوشتن تریدینگ پلن، اهمیت داشتن تریدینگ پلن و نمونه پلن معاملاتی فارکس آشنا خواهید شد.
تریدینگ پلن (Trading Plan) چیست؟
بسیاری از افراد با بازارهای مالی و چگونگی کارکرد آنها آشنا نیستند و فرض می‌کنند که ترید کردن یک بازی یا شانسی است، اما واقعیت این است که برای به دست آوردن و حفظ سود مداوم در طول زمان، شما نیاز دارید که دو چیز را خوب انجام دهید؛ کنترل کردن ریسک و سرمایه خود، و داشتن یک تریدینگ پلن یا پلن معاملاتی کامل و دقیق.
تریدینگ پلن و پلن معاملاتی یک روش منظم برای تعیین نحوه عملکرد یک تریدر یا معامله گر در سیستم تریدینگ و بازارهای مالی است که چندین متغیر را از جمله زمان، ریسک و اهداف سرمایه گذار در نظر می گیرد. همچنین نحوه پیدا کردن و انجام دادن معاملات را مشخص و شرایط خرید و فروش را تعیین می کند. تریدینگ پلن همچنین روش مدیریت موقعیت ها را نیز بیان می کند.
تریدینگ پلن می تواند قوانینی را برای انجام یا عدم انجام معامله تعیین کند و مسیر را برای تریدر روشن تر کند. اکثر کارشناسان تریدینگ پیشنهاد می کنند تا زمانی که برنامه معاملاتی و تریدینگ پلن در دسترس تریدر باشد، هیچ سرمایه ای در خطر نیست. تریدینگ پلن یک سند نوشته شده، معتبر و بر اساس تحقیقات است که معامله گر را برای گرفتن بهترین تصمیم راهنمایی می کند.
تریدینگ پلن یا برنامه های معاملاتی می توانند خیلی طولانی و جزئی باشند؛ به خصوص برای تریدرهای فعال که روزانه معامله می کنند. همچنین می توانند خیلی ساده و کوتاه باشند؛ مثلاً برای سرمایه گذاری که فقط می خواهد ماهانه به صورت اتوماتیک در همان صندوق های مشترک سرمایه گذاری کند.
اهمیت داشتن تریدینگ پلن برای تریدر
داشتن یک تریدینگ پلن و برنامه معاملاتی برای هر کسی که می‌خواهد در بازارهای مالی فعالیت کند، ضروری است. تریدینگ پلن در واقع استراتژی شما برای تشخیص و اصلاح اشتباهات خود و برنامه جامع برای اتخاذ تصمیمات صحیح در هر وضعیتی است.
بازارهای مالی بزرگ مانند فارکس و کریپتو هر روز تغییرات شدید و قابل توجهی را تجربه می‌کنند، و اگر شما به عنوان یک تازه‌کار در بازار بدون تریدینگ پلن و هیچ برنامه‌ای عمل کنید، قطعا ضرر زیادی خواهید کرد.
تصمیم گیری منطقی هنگام ترید در فارکس
ساختن یک برنامه معاملاتی مطمئن می تواند در تصمیم گیری منطقی و درست به شما کمک کند. یک تریدینگ پلن خوب به شما کمک می کند از تصمیم های عجولانه و احساسی در فضای بازارهای مالی دوری کنید. وقتی یک برنامه معاملاتی می سازید، یعنی تمام برنامه ریزی ها قبلاً انجام شده است؛ بنابراین می توانید براساس پارامترهای مشخص شده، معامله را با اعتماد به نفس بیشتر انجام دهید.
یکی از عواملی که می‌تواند معامله‌گران را از میدان بیرون بکند، کنترل نکردن هیجانات و احساسات است. برای اینکه این مشکل را حل کنید، باید یک برنامه معاملاتی و تریدینگ پلن مشخص و صحیح داشته باشید که بر اساس آن تصمیم‌گیری کنید و نه بر اساس عواطف و احساسات خود.
اگر بدون برنامه معاملاتی یا تریدینگ پلن به بازار بروید، ممکن است در شرایط متفاوت بازار، حس حسادت یا حرص شما را مجبور به خرید یا فروش نامناسب کند که این می‌تواند سبب ضررهای بزرگ برای شما شود.
پرهیز از ریسک و به خطر انداختن سرمایه
اینکه شما در بازارهای مالی بدون تریدینگ پلن و پلن معاملاتی مشخص معامله کنید بسیار پر ریسک است و امکان دارد دارایی‌های خود را به سادگی از دست بدهید.
در بازار ارزهای دیجیتال به دلیل نوسانات شدید و هیجانی، داشتن برنامه مشخص و مدون حتما توصیه می‌شود. به علاوه تعداد بسیار زیادی ارز و جفت ارز در بازارهای مالی وجود دارند که با استفاده از پلن معاملاتی شما بر روی تعداد مشخصی از آنها تمرکز کرده و راندمان معاملات خود را بالا می‌برید.
مشخص کردن استراتژی
نکته مهم دیگری که باید به آن توجه داشته باشید این است که تکنیک‌ها الگوها و استراتژی‌های بسیار زیادی وجود دارند که می‌توانند سودده باشند، اما لزوما همه آنها برای شما مناسب نیستند. برای کسب نتایج بهتر شما باید استراتژی مناسب شرایط روحی و کاری خودتان انتخاب کرده و آن را در تریدینگ پلن خود بنویسید.
کاهش استرس
یکی از فواید داشتن یک برنامه معاملاتی این است که استرس و ریسک شما را در معاملات کاهش می‌دهد. به این صورت که وقتی شما بر اساس برنامه خود عمل می‌کنید، دقیقاً می‌دانید که چه زمانی و چه کاری باید بکنید و اگر معامله شما ضرر داشته باشد، شما می‌دانید که چقدر از سرمایه خود را از دست می‌دهید. این باعث می‌شود که ذهن شما آرام باشد و اعتماد به نفس داشته باشید. بنابراین، شما می‌توانید مثل یک معامله‌گر حرفه‌ای رفتار کنید و به هدف‌های خود برسید.
رعایت مدیریت سرمایه و مدیریت ریسک
یکی از اصول مهم معامله‌گری این است که تحلیل تکنیکال و فاندامنتال تنها ۳۰ درصد از موفقیت شما را تضمین می‌کند و ۷۰ درصد دیگر به مدیریت ریسک و سرمایه بستگی دارد. بنابراین، شما باید در هر معامله خود از مدیریت ریسک پیروی کنید تا در نهایت به سود برسید.
مدیریت ریسک و سرمایه نیازمند داشتن یک تریدینگ پلن است که شما قبل از ورود به بازار آن را تهیه کنید. در این برنامه معاملاتی، شما باید حد سود و ضرر و میزان سرمایه‌ای که در هر معامله می‌گذارید را مشخص کنید. با این کار، شما از اتفاقات ناخوشایند و ضررهای بزرگ جلوگیری می‌کنید.
ژورنال معاملاتی
اگر قصد دارید معامله‌گر حرفه‌ای شوید، باید به طور مداوم عملکرد معاملات و استراتژی خود را ارزیابی و بهبود ببخشید. برای این منظور، باید تمام معاملات خود را در یک برنامه معاملاتی ثبت کنید و با این کار یک دفترچه معاملاتی ایجاد کنید. در زیر می‌توانید نمونه‌ای از اطلاعاتی که باید در یک دفترچه معاملاتی ثبت کنید را مشاهده کنید:
با ثبت منظم معاملات خود در ژورنال معاملاتی در یک بازه زمانی مثل ۶ ماه، شما می‌توانید اشتباهات معاملاتی خود را شناسایی و رفع کنید، همچنین بازده استراتژی شما روشن می‌شود و می‌توانید بهتر برای تغییر آن اقدام کنید. در نهایت، معاملات بهتر و موفق‌تری را انجام خواهید داد.
چه نکاتی را برای طراحی تریدینگ پلن باید رعایت کنیم؟
برای تهیه و نوشتن تریدینگ پلن برای معاملات خود باید به مواردی مانند سبک و روش معامله خود، مقدار ریسکی که می‌توانید بپذیرید، نسبت ریسک به سود (R/R) در استراتژی خود، تعیین کردن روزها و تعداد بارهایی که در هفته یا ماه معامله می‌کنید و … توجه کنید، که در واقع شما با پاسخ دادن به سوالات بالا، یک پلن معاملاتی و تریدینگ پلن ابتدایی برای خود ایجاد کردید.
به عبارتی دیگر، شما در پلن معاملاتی خود باید پارامترهای مختلف ریسک، حد زیان، حد سود، زمان معامله و استراتژی را مشخص کنید. تریدینگ پلن نوعی نقشه راه برای نظم دادن به تکنیک و استراتژی معاملاتی به شکلی منطقی است، که این چهارچوب در یافتن و انجام معاملات موفق و شناختن نقاط ضعف و قوت به شما کمک می‌کند.
یک تریدینگ پلن موثر باید:
- ایده‌های معاملاتی را بر اساس قواعد سیستم معاملاتی شما ایجاد کند.
- به شما این امکان را بدهد که در نقاط مشخص شده وارد یا خارج شوید و از پیروی بی‌مورد از بازار جلوگیری کند.
- به شما این فرصت را بدهد که در سطوح مختلف و با ریسک مشخص شده به بازار بپیوندید، حتی اگر تصمیم و جهت اولیه شما در مورد بازار اشتباه باشد.
- ثبت سوابق را ساده‌تر و راحت‌تر کند.
- سازمان و نظم فرایند تریدینگ را ارتقا بدهد.
اهمیت بک تست گیری در طراحی تریدینگ پلن:
برای اینکه به عملکرد و بازدهی تریدینگ پلن خود مطمئن باشید، باید بارها از آن بک تست گرفته و با اکانت دمو یا با استفاده از سایت Tradingview استراتژی خود را آزمایش کنید. برای کسب نتایج بهتر شما باید استراتژی مناسب شرایط روحی و کاری خودتان انتخاب کرده و آن را در پلن معاملاتی و تریدینگ پلن خود بنویسید.
سخن آخر:
یکی از عوامل کلیدی برای موفقیت در تریدینگ و بازارهای مالی، داشتن یک برنامه معاملاتی یا تریدینگ پلن است. این برنامه به شما کمک می کند تا تریدینگ را به عنوان یک بیزنس جدی در نظر بگیرید و برای آن هدف ها و استراتژی های مشخصی داشته باشید. تریدینگ بدون برنامه معاملاتی، مانند رانندگی بدون نقشه است. شما ممکن است گاهی اوقات به مقصد برسید، اما احتمالاً زمان و انرژی زیادی از دست دهید و در برخی موارد حتی گم شوید. با داشتن یک برنامه معاملاتی و تریدینگ پلن کامل و دقیق، شما می توانید ریسک های تریدینگ را کنترل کنید و از فرصت های سودآوری بهره ببرید.
قبل از ترید کردن، تریدینگ پلن یا پلن معاملاتی به شما می گوید چه زمانی می توانید سود کنید و زیان را به حداقل برسانید؛ بنابراین مهم ترین فایده تریدینگ پلن این است که احساسات و هیجانات از فرایند تصمیم گیری شما برداشته می شوند.
تریدینگ پلن و پلن معاملاتی مثل اداره کردن یک کسب و کار است. همانطور که برای کسب و کار خود زمان و هزینه می گذارید و برای آن بیزنس پلن (Business Plan) دارید، برای تریدینگ هم باید برنامه معاملاتی یا تریدینگ پلن (Trading Plan) داشته باشید.